برای من پرداختن هرچه بیشتر به ناتورالیسم یک آزادی بود. فکر می‌کردم اگر بخواهم می‌توانم چهره‌ای را نقاشی کنم. منظور من از آزادی همین است. فردا هم اگر بخواهم می‌توانم ازخواب بیدار شوم و از کسی طراحی کنم، می‌توانم از مادرم تصویری خیالی بکشم، حتا می‌توانم نقاشی انتزاعی و عجیب و کوچکی بکشم. همه‌ی این‌ها به نظر من می‌تواند جلوه‌هایی از هنر باشد. بسیاری از نقاشان نمی توانند چنین کنند نظر آن‌ها چیزی کاملن متفاوت است. نظر آن‌ها بسیار محدود است، آن‌ها نقاشی را بسیار محدود می‌کنند بسیاری از آن‌ها نظیر فرانک استلا، که خودش به من گفت، اصلن طراحی بلد نیستند اما نقاشان قدیمی، نقاشان انتزاعی انگلیسی همگی در طراحی ورزیده بودند.
برای آن‌هایی که در دوره‌های قبل به مدارس هنری رفته‌اند انجام طراحی اجباری بود. به نظر من بسیاری از نقاشان خود را به دام انداخته‌اند آن‌ها بخش محدودی از نقاشی را انتخاب کرده و در آن تخصص یافته‌اند و این این خود یک دام است. وجود دام اشکالی ندارد اگر بتوان از آن بیرون آمد. ولی این کار جسارت زیادی می‌خواهد.
دیوید هاکنی
قبل از شروع آموزش عملی از شما درخواست می‌کنم یک بار دیگر نقل قول دیوید هاکنی را بخوانید چرا که قرار است قبل از شروع کار عملی در نهایت احساس آزادی و بدون وسواس در رعایت اصول طراحی کار را بیاغازیم.
گام نخست:
موضوع نقاشی را انتخاب کنید:
موضوع پیشنهادی من به شما گل رز سفید است اما شما می‌توانید هر مدل گلی را که دوست دارید انتخاب کنید: گل مریم، گل نرگس و….
هرچه بتوانید موضوع را دقیق‌تر و شفاف‌تر انتخاب کنید به خواستگاه نقاشی خلاق نزدیک‌تر می‌شوید چرا که نقاشی خلاق از دل توجه و مشاهده‌ی دقیق متولد می‌شود. در ادامه‌ی مطلب موضوع نقاشی خلاق را بیشتر توضیح خواهم‌داد.
گام دوم:
قبل از دست به قلم شدن و شروع طراحی و اتود روی کاغذ مرحله‌ای بسیار مهم وجود دارد،
مرحله‌ای تحت عنوان مشاهده کردن و یا به تعبیر هنر چینی «مراقبه کردن». برای این منظور به طبعیت بروید و ساعت‌ها به موضوعی که قصد نقاشی کشیدن از آن را دارید با تمام حواس پنج‌گانه نگاه کنید. انواع گل‌ها، درخت‌ها، کوه، آدم ها.
اگر امکان رفتن به طبیعت برایتان فراهم نیست می‌توانید از عکس‌های واقعی استفاده کنید و با دقت و نگاه جزئی‌نگر عکس‌ها مشاهده کنید.
یادگیری طراحی در واقع چگونه دیدن یا درست دیدن است و این یعنی چیزی فراتر از تنها نگاه‌کردن با چشم. منظور از دیدن، مشاهده به‌گونه‌ای است که شخص کلیه‌ی حواس پنج‌گانه‌اش را در یک‌زمان از طریق چشمش به کار گیرد.
گام سوم:
در این مرحله بی‌آنکه به مدلی بنگرید برداشتتان از آن موضوع را با خط، فرم و رنگ بر روی کاغذ بیاورید.
این سه مرحله‌ی ساده روش کار بسیاری از هنرمندان مدرن همچون پیکاسو، پاول کله، خوآن میرو بوده که ریشه در تاریخ هنر چین باستان و مفهوم مراقبه کردن دارد، هنرمندان چینی بعد از فراگیری تکنیک برای ترسیم از طبیعت ساعت‌ها به مراقبه می‌نشستند و به موضوعی خاص مثل کوه، گل، درختان نگاه می‌کردند و موضوع را مشاهده می‌کردند.
«نقاش محرم راز طبیعت است. گل‌ها با خمیدگی ظریف ساقه‌ها ورنگ‌های هماهنگ شکوفه‌شان با او به گفتگو می‌پردازند. هر گل زبانی دوستانه دارد که طبیعت در اختیار او گذاشته است» اگوست رودن
برای آموزش بخش تکنیکی موضوع بحث‌مان یکی از جدید‌ترین اتود‌های خودم را با موضوع گل رز را با شما به اشتراک می‌گذارم. برخی از نوآموزان نقاشی بر این باورند که طراحی از گل رز کار دشواری است پس با شهامت کمتری به طرف آن می‌روند. اما گل‌های رز نیز همچون بسیاری از اشیا دیگر مرحله به مرحله و از ابتدایی‌ترین فرم‌ها طراحی می‌شوند.
در مرحله A با استفاده از یک مداد HB طرح محیطی گل رز را به صورت خطوط زاویه دار اجرا کنید و محدوده گلبرگ‌ها را تعیین نمایید. توجه داشته باشید که اگر این مرحله با خطوط کمرنگ اجرا شود در مراحل بعد برای سایه زدن و حذف آن‌ها دچار مشکل نخواهید شد.
در مرحله B با اضافه کردن خطوط گلبرگ‌های داخلی کار را ادامه دهید، به زاویه گلبرگ‌ها در تصاویر فوق دقت کنید. در این مرحله فقط به تصور خودتان از موضوع اتکا کنید و طراحی خیالی را ادامه دهید. طراحی خیالی ورزشی است که نیروی تصورات ذهنی را تقویت می‌کند و موجب ورزیده شدن دست می‌شود. در طراحی خیالی دست و قلم آزادتر از هنگامی که از روی مدل طراحی می‌کنید به جنبش در می‌آیند. اندیشه‌ی آزاد را با خطوط و حرکات آزاد، رقم می‌زنید و نگرانی عدم تشابه با مدل در میان نیست.
(گاهی به جای مداد می‌توان با استفاده از قلموی شماره‌ی صفر و رنگ روغن کمرنگ طرح ابتدایی را به روی بوم آورد.)
در ویدئو زیر بخشی از روند کار را می‌توانید مشاهده کنید:
طراحی خیالی به مثابه یادداشتی است که طراح از تصورات ذهنی‌اش استخراج می‌کند. هنرجویانی که در طراحی خیالی با مشکلاتی روبه رو هستند و موفق نمی‌شوند ذهنیت خود را روی کاغذ بیاورند، بهتر است موضوعی را که می‌خواهند ارائه دهند نخست از روی مدل تمرین کنند و ضمن طراحی اجزای سازنده‌ی مدل را به خاطر بسپارند. پس از پایان طراحی و عوض کردن کاغذ، همان موضوع را با استفاده از نیروی حافظه طرح کنند، این نوع طراحی همزمان (طبیعت و خیال) موجب تقویت حافظه تصویری می‌شود. پس از آنکه چند جلسه به این روش ( طبیعت- خیال) به طور همزمان طراحی کردید خواهید توانست پنداره های ذهنی را بدون دشواری روی کاغذ بیاورید.( شیوه‌ی طراحی۲، محسن وزیری مقدم)
لینک‌های پیشنهادی:
اگر مشتاق مطالعه و یادگیری نقاشی و طراحی هستید، مطالعه و مشاهده‌ی پست زیر را پیشنهاد می‌دهم:
چگونه نقاشی را شروع کنیم؟
اگر مشتاق مطالعه و یادگیری موضوع هنرمندانه دیدن هستید، مطالعه و مشاهده‌ی پست زیر را پیشنهاد می‌دهم:
دیدن به مثابه‌ی خلق اثر
آخرین دیدگاه‌ها